एकादशीमा सखरखण्ड र जलफल सिँगडाको ब्यापार बढ्यो

श्रीन्यूज ओके रिपोर्टर

भैरहवा– एकादशी पर्व नजिकिँदै जादा कन्दमूलका रुपमा रहेको सखरखण्ड रातो र सेतो एवम् तलाउ– पोखरीमा फल्ने जल फल सिँगडाको ब्यापार अत्यधिक बढेको छ । त्यसो त छठ पर्व देखिनै जलफल सिँगडा र सखरखण्डको व्यापार सुरु भए पनि ठुलो एकादशीमा अझ बढेको व्यबसायिको भनाई छ ।यस पटक ठुलो एकादशी पर्व मङ्गलवार रहेको छ । रूपन्देहीको भैरहवा, बुटवल, मणिग्राम, देवदह, सैनामैना, धकधई ठुटिपिपल, लुम्बिनी, रुद्रपुर, गैडहवा, सूर्यपुरा बजारमा रहेका हाटबजारका साथै चोक चोकमा एकादशीको एक दिन अगाडिनै बिहानैबाट रातो र सेतो सखरखण्ड (गन्जी) तथा सिँगडा बिक्री गर्न बस्ने घुमन्ते व्यापारीहरू कहाँ फुटकर बिक्री अत्यधिक भएको पाइएको छ । अन्य समयमा अरु व्यवसाय गर्ने तर पर्वको समयमा सिजनल (मौसमी) व्यवसाय गर्ने व्यवसायीहरूले यो व्यवसाय बढी गरेको पाइन्छ ।

हाट बजारमा भन्दा पनि बजारका चोकहरूमा यस्तो व्यवसाय गर्ने बढी छन् । रूपन्देहीका विभिन्न साप्ताहिक तथा दैनिक हाटबजारमा कन्दमूल बिक्रीका लागी व्यापारीले ल्याएका थिए । एकादशी अगाडिनै न सखरखण्ड रातो सेतो दुवैको मूल्य प्रतिकेजी १०० देखि १६० रुपैयाँ सम्ममा बिक्री भएको छ । भैरहवा मैत्रीपथमा जस्सी फलफूल पसल सञ्चालन गर्दै आएका जस्सी मल्लाहले रातो सखरखण्ड १२० रुपैयाँ र सेता सखरखण्ड १६० रुपैयाँमा बिक्री गर्दै आएको बताए , पर्वका सिजनमा मात्र बिक्री हुने भएकाले ग्राहकहरू खोजी खोजी आँउछन्, बिक्री राम्रो छ, व्यवसायी मल्लाहले भने । उता अन्य समय निकै कम खपत हुने र कम मूल्यमा बिक्री हुने सिँगडा पर्वका बेलामा अहिले रुपैयाँ प्रतिकिलोमा बिक्री भएको जस्सीले जनाए । अरु बेला ५० रुपैयाँ किलोमा पनि बिक्न गाह्रो हुन्छ, तर अहिले १०० रुपैयाँमा बिक्री भैरहेको छ, उनले भने ।

सिँगडा र सखरखण्डको बिक्री अहिले बढेको सिद्धार्थनगर ६ गल्लामण्डी व्यवसायी पवन कुमार कहारले बताए । उकन अनुसार नेपालकै स्थानिय किसानले उत्पादन गरेका सिङ्गडा र सखरखण्ड भारतबाट पनि आउने गरेको उनले बताए । सोमबारका तुलनामा एकादशीको दिन अझै बढी बिक्री हुने भएकाले मूल्य राम्रो पाइने बताए ।

सिङ्गडा यही नजिकैको तलाउबाट ल्याएर बिक्रीका लागी राखेको भैरहवा बैन्क कलोनीका व्यवसायी रामकुमार कहारले बताए । थोक बिक्रेताबाट ल्याएर सखरखण्ड बिक्री गर्ने गरेको उनले जनाए । सखरखण्ड भारतबाट बढी आउने उनले जनाए ।

सिङ्गडा भने स्थानीय कृषकले पोखरी तलाउमा फलाउने गर्छन र त्यहीको उत्पादन बजारमा आउने गरेको छ ।यो तलाउ, पोखरी अथवा पानी जम्ने कुलोमा पानीमुनि फल्ने फल हो । एकादशी पर्वमा सखरखण्ड, सिङ्गडा,तरुल, पिडालु लगायतका कन्दमूल र फल व्रत बस्नेहरूले उसिनेर अथवा पोलेर खाने गर्दछन् । सेतो सखरखण्ड पूजा गर्न प्रयोग हुन्छ ।

रूपन्देही जिल्ला सदरमुकाम भैरहवा, बुटवल, लुम्बिनी, धकइइ, देबदह,मणिग्राम, सैनामैना, बेथरी,सुर्यपुरा, गैडहवा,रुद्रपुर लगायतका ग्रामीण बजारहरुमा सखरखण्डको ब्यापार बढेको व्यवसायीहरूले बताएका छन् । बजार आउने सखरखण्ड मध्ये केही जिल्लामै र केही पहाडी जिल्लाबाट आयात हुन्छ भने ७५ प्रतिशत भन्दा बढी भारतबाट आयात हुने गरेको छ । व्यवसायीहरूले भारतको मुजप्फरपुर, बनारस लगायतका स्थानबाट सखरखण्ड आयात गरी यँहा बिक्री गर्ने गरेका छन् ।जिल्लामा व्यवसायीक खेती नहुँदा सखरखण्ड आयातका लागी लाखौ रुपैयाँ विदेशिने गरेको कृषकहरू बताउँछन् ।रूपन्देहीमा मात्रै एकादशी पर्वमा करीब १५ टन भन्दा बढी सखरखण्ड बिक्री हुने अनुमान गरिएको छ । त्यस्तै गरी एकादशी का लागी उखुको बिक्री पनि बढेको छ । मर्चवार, बनगाई, लुम्बिनी परासी, कपिलबस्तु लगायतका क्षेत्रबाट उखु आयात गरी बिक्री भएको पाईएको छ ।